Μουσείο Λαϊκής Γλυπτικής

Ένα Μουσείο Λαϊκής Γλυπτικής

Συνήθως απωθεί τον περαστικό με την κραυγαλέα φλυαρία του. Ένα εκκωφαντικό kitch στον αυχένα των ανεμόμυλων των Υστερνίων, όπως και εκείνος που ήταν πίσω από την «αξιοποίηση» του χώρου. Και όμως! Την εποχή εκείνη –μέσα δεκαετίας του 1950- που τα μαρμάρινα υπέρθυρα έφευγαν ανενόχλητα για την Αθήνα, ο Γεώργιος Καρδαμίτσης (γνωστός και ως Γιώργαρος), απόστρατος αξιωματικός της Χωροφυλακής, συγκέντρωσε φεγγίτες απ’ όλη την Τήνο και τους εντοίχισε στο ναό του Αγίου Αθανασίου και στα παρακείμενα κτίσματα. ‘Ετσι δημιουργήθηκε το Υπαίθριο Μουσείο Λαϊκής Γλυπτικής. Ουδέν κακόν αμιγές καλού! Κάτι ανάλογο έκαμε και τις εικόνες. Γέμισε ο ναΐσκος με εικόνες που κανείς πλέον δεν ξέρει από πού προήλθαν!

Έτσι, όμως, σώθηκαν μερικά σπάνια κομμάτια της λαϊκής μας λιθογλυπτικής, όπως η «Πεντάλφα», η μοναδική πραγματική πεντάλφα που μπορεί να δει κανείς την Τήνο!  Συνήθως πεντάλφες λέμε τα εξάκτινα αστέρια. Το εξάκτινο αστέρι, του αστέρι του Δαβίδ, έχει βιβλική προέλευση, ενώ η πεντάλφα συνάπτεται με τον αποκρυφισμό, έχει δηλαδή εξαιρέτως αποτρεπτικό χαραχτήρα. Το πρώτο, όμως, κατασκευάζεται εύκολα –με ένα κουμπάσο και με βάση την ακτίνα του ο κύκλος χωρίζεται ακριβώς στα έξι-, ενώ το δεύτερο απαιτεί «κατασκευή» για να διαιρεθεί στα πέντε.

Εξαίρετης τέχνης είναι και η μαρμάρινη διακόσμηση της πρόσοψης του ναού, έργο του Υστερνιώτη μαρμαρογλύπτη Ιακώβου Γ. Βιδάλη (ή Μαυράκη).

Αλλά και μέσα στο ναό μπορεί κανείς να θαυμάσει σπάνιες στιγμές της τηνιακής μαρμαρογλυπτικής, καθώς και ένα θαυμάσιο επιτύμβιο ανάγλυφο που υπογράφεται από τον Ιάκωβο Μαλακατέ, έναν από τους πατριάρχες της τηνιακής μαρμαροτεχνίας.

Αξίζει, λοιπόν, μια στάση…