Το νέκταρ των θνητών. T-OINOS
Σε ένα επιβλητικό τοπίο με γρανιτένιους ογκόλιθους και σε υψόμετρο 450 μέτρων δεσπόζει ο αμπελώνας των Τηνιακών Αμπελώνων.Οι άνθρωποί του, με κοινό όραμα και υψηλή τεχνογνωσία, κατάφεραν τα κρασιά του T-OINOS να κερδίσουν τη διεθνή αναγνώριση και να κατέχουν, δικαίως, εξέχουσα θέση στην παγκόσμια οινική κοινότητα.
Εν αρχή ην ο οίνος
Η οινική πορεία της Τήνου έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Η καλλιέργεια του αμπελιού έπαιζε καθοριστικό ρόλο στη γεωργική παραγωγή και η λατρεία του θεού Διόνυσου είχε σημαντική θέση στη ζωή των κατοίκων. Πληθώρα αρχαιολογικών ευρημάτων το μαρτυρούν: από νομίσματα που απεικονίζουν θέματα σχετικά με το αμπέλι έως οινοχόες και αμφορείς. Αργότερα, κατά τη διάρκεια του Βυζαντίου και της Ενετοκρατίας, υπάρχουν αναφορές σε συμβόλαια για αμπελώνες και αμπέλια, ενώ περιηγητές της εποχής κάνουν λόγο για την εξαιρετική ποιότητα των κρασιών της Τήνου. Τον 17ο αιώνα, έπειτα από διαταγή του Ενετού ανακριτή, τα αμπέλια εκριζώθηκαν προκειμένου να αυξηθεί η παραγωγή σιτηρών. Η απόφαση αυτή δεν είχε όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα, και έτσι οι κάτοικοι άρχισαν να ασχολούνται ξανά με τα αμπέλια. Και ενώ από τα μέσα του 19ου αιώνα η παραγωγή αυξήθηκε, στον 20ο αιώνα σημειώθηκε μερική κάμψη της καλλιέργειας. Από τις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, ωστόσο, η οινική πορεία της Τήνου είναι ανοδική. Σε αυτή την αναγέννηση συνέβαλε σημαντικά ένας αμπελώνας που μετέτρεψε το νησί σε σημείο αναφοράς του κρασιού στις Κυκλάδες και αναβάθμισε διεθνώς την εικόνα της ελληνικής οινοπαραγωγής.
Ένα οινικό θαύμα
Σε αυτό το νησί, λοιπόν, με το ξεχωριστό μικροκλίμα και την ιδιαιτερότητα του εδάφους, η δημιουργία αμπελώνα με premium παραγωγή, η οποία ξεπερνά τα σύνορα της χώρας, αποτελούσε πρόκληση. Μια ομάδα ανθρώπων, με κοινό πάθος για το κρασί, σαγηνεύτηκαν από την άγρια ομορφιά του νησιού και την ατμόσφαιρά του, χρησιμοποίησαν την τεχνογνωσία και έκαναν πραγματικότητα το όραμά τους: τη δημιουργία του καλύτερου ελληνικού κρασιού στον κόσμο, σε συνδυασμό με την αειφόρο προστασία του περιβάλλοντος.
Το πρώτο βήμα έγινε από τον Αλέξανδρο Αβατάγγελο, επιτυχημένο επιχειρηματία και διπλωμάτη, με σπουδές στη Φιλοσοφία. Ο Αλέξανδρος Αβατάγγελος αγόρασε έναν εγκαταλελειμμένο αμπελώνα που υπήρχε στην περιοχή 6.000 χρόνια πριν και του έδωσε ξανά ζωή − οι πρώτες φυτεύσεις έγιναν το 2002 και η πρώτη οινοποίηση το 2008. Από τα πρώτα στάδια του μεγαλεπήβολου σχεδίου, ο Αλέξανδρος Αβατάγγελος έβαλε τον πήχη πολύ ψηλά: δεν ήθελε απλώς να έχει μια καλή παραγωγή, ήθελε η παραγωγή του να είναι η καλύτερη δυνατή.
Έτσι συγκέντρωσε δίπλα του κορυφαίους στον τομέα τους ειδικούς. «Η ομάδα αποτελείται από πέντε μοιραίους παίκτες που στοιχηματίζουν στο δυναμικό της περιοχής», επισημαίνει η δημοσιογράφος Sofia Lafaye στο έντυπο SommelierS International (Σεπτέμβριος 2019). Σε συνεργασία, λοιπόν, με τον επικεφαλής οινοχόο του ομίλου Alain Ducasse, Gérard Margeon, τον γνωστό σε όλο τον κόσμο οινολόγο-αμπελουργό Stéphane Derenoncourt, τον αμπελοκαλλιεργητή Μιχάλη Τζανουλίνο και τον οινολόγο Θάνο Γεωργίλα κέρδισαν το στοίχημα με την ετικέτα τα κρασιά του T-OINOS. Όπως εύστοχα περιγράφει στην οικονομική εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung ο Dr Rainer Hermann (Ιούλιος 2019), «το ελληνικό νησί της Τήνου είναι ένα μάλλον αφιλόξενο μέρος. Παρ’ όλα αυτά, ο Γάλλος Stéphane Derenoncourt κατορθώνει να καλλιεργήσει εκεί ένα κρασί υψηλής ποιότητας».
Το terroir σε μια φιάλη
Οι «Τηνιακοί Αμπελώνες» παράγουν 25.000 φιάλες βιολογικού οίνου 15.000 από την ποικιλία Ασύρτικο, το κλασικό λευκό κρασί των Κυκλάδων, και 10.000 από την ερυθρή ποικιλία Μαυροτράγανο. «Βασισμένοι σε αυτόχθονες ποικιλίες, το Ασύρτικο για τα λευκά, φυτεμένο σε γρανιτική άμμο, μας έδωσε πολύπλοκα, κρυστάλλινα κρασιά. Το Μαυροτράγανο για τα κόκκινα, φυτεμένο σε σχιστόλιθο, συνέβαλε σε μια θαυμάσια δύναμη και φινέτσα», εξηγεί ο Stéphane Derenoncourt.
Μεσοπρόθεσμα, ο ίδιος μαζί με τον Αλέξανδρο Αβατάγγελο στοχεύουν στην αύξηση της παραγωγής σε 45.000 φιάλες. Τα λευκά και κόκκινα κρασιά εξάγονται ήδη στη Γαλλία, τη Μεγάλη Βρετανία, την Ελβετία, το Βέλγιο και την Ιαπωνία. Ένας από τους βασικούς πελάτες είναι ο Alain Ducasse με τα βραβευμένα εστιατόριά του, ενώ στην Ελλάδα η ετικέτα T-OINOS διατίθενται σε επιλεγμένα εστιατόρια και κάβες.
Η διεθνής αναγνώριση
Η πολυπλοκότητα και η ποιότητα των κρασιών T-OINOS κεντρίζουν το ενδιαφέρον τόσο του έντυπου όσο και του ηλεκτρονικού Τύπου, εγχώριου και ξένου, που κάνουν αφιερώματα στη συνταγή της επιτυχίας. Από τα δημοσιεύματα στη Frankfurter Allgemeine Zeitung και τη Les Echos, σημαντικές οικονομικές εφημερίδες της Γερμανίας και της Γαλλίας αντίστοιχα, το έγκριτο έντυπο SommelierS International έως το γνωστό ελβετικό περιοδικό Schweizerische Weinzeitung, όλα ανεξαιρέτως αναφέρονται με εγκωμιαστικά σχόλια στη δυναμική είσοδο της ετικέτας T-OINOS στη διεθνή οινική κοινότητα.
Η αναγνώριση δεν περιορίζεται, ωστόσο, στα εκτενή αφιερώματα των δημοσιογράφων, αλλά διευρύνεται και στον κύκλο των κορυφαίων ειδικών.
Οι Stéphane Derenoncourt και Gerard Margeon παρουσίασαν το Clos Stegasta Assyrtiko Rare 2017 στην ετήσια συνάντηση «Les Rencontres Internationales Henri Jayer» όπου δίνουν ραντεβού φημισμένοι παραγωγοί από όλο τον κόσμο στο Château de Gilly-les-Cîteaux, τη Μέκκα της Βουργουνδιανής οινοποιίας. Ο Jacques Perrin, έμπορος κρασιών και επικεφαλής του ελβετικού Club des Amateurs de Vins Exquis, από τα σημαντικότερα κλαμπ οινόφιλων στην Ευρώπη με περισσότερα από 10.000 μέλη, μιλά με θαυμασμό για το Ασύρτικο στο περιοδικό Schweizerische Weinzeitung (Ιούνιος 2019): «Ποτέ δεν έχω δοκιμάσει ένα καλύτερο Ασύρτικο από κείνο του Αλέξανδρου Αβατάγγελου». Επαινετικά είναι τα σχόλια και του γνωστού Γάλλου οινοκριτικού Michel Bettane. Ο τελευταίος, που επισκέφτηκε την Τήνο μαζί με μια ομάδα sommeliers γαλλικών εστιατορίων τριών αστέρων, χαρακτήρισε τα κρασιά T-OINOS ως τα καλύτερα στην Ελλάδα.
Η Julia Harding, μία από τις 390 Master of Wine που υπάρχουν στον κόσμο και στενή συνεργάτης της Jancis Robinson, έδωσε στα κρασιά του T-OINOS κάποιες από τις μεγαλύτερες βαθμολογίες που έχουν δοθεί ποτέ σε Ελληνικά κρασιά φτάνοντας στο 18.5/20 στο έγκριτο συνδρομητικό site www.jancisrobinson.com.
Σε αυτό το πλαίσιο, λοιπόν, το εγχείρημα των ανθρώπων που βρίσκονται πίσω από την ετικέτα T-OINOS δίνει ένα μήνυμα εξωστρέφειας την οποία επισημαίνει σε άρθρο του ο Andrew Catchpole στο Harper’s Wine and Spirit (Νοέμβριος 2019): «Εκείνο που ξεχωρίζει αυτά τα κρασιά, όμως, είναι το όραμα του Αβατάγγελου να κάνει όχι μόνο μεγάλα ελληνικά κρασιά, αλλά μεγάλα κρασιά που στέκονται με τα καλύτερα στον κόσμο – ένα πρότυπο που σχεδόν τυχαία θα τραβήξει τους οινόφιλους πίσω στην Ελλάδα».
Το μήνυμα της εξωστρέφειας
Με κορυφαία ποιότητα και μοναδική ιστορία, τα κρασιά του T-OINOS αλλάζουν τον οινικό χάρτη, συμβάλλουν στην αναβάθμιση της εικόνας της ελληνικής εκλεκτής παραγωγής στο εξωτερικό και, δικαίως, βρίσκουν τη θέση τους στη wine list σε μερικά από τα καλύτερα εστιατόρια του κόσμου. Όπως χαρακτηριστικά σχολιάζει ο Andrew Catchpole στο Harper’s Wine and Spirit, «με τα ποιοτικά ελληνικά κρασιά να δημιουργούν ένα θόρυβο ανάμεσα στους γνώστες, αυτό που είναι ίσως πιο αξιοσημείωτο με το T-OINOS είναι η δύναμη της επιρροής πίσω από την ετικέτα – και ότι τα κορυφαία αυτά κρασιά είναι ανάμεσα στα πιο ακριβά που προέρχονται από την Ελλάδα, διεθνώς». Το στοίχημα των ανθρώπων πίσω από τα κρασιά T-OINOS έχει κερδηθεί: ένα θεϊκό κρασί βρίσκεται στο ποτήρι των θνητών.