Δύο πέτρινες κατοικίες σχεδιάστηκαν με σκοπό να αφομοιωθούν από το χειροποίητο τηνιακό τοπίο και, όντως, έγιναν ένα με τη φύση της Έξω Μεριάς.
Οι φιλικοί στη δούλεψη σχιστόλιθοι, με τον ιδρώτα εκατοντάδων χρόνων του Τηνιακού, διαμόρφωσαν ένα τοπίο απαράμιλλης ομορφιάς. Δάμασαν τα κακοτράχαλα βουνά και τα μετέτρεψαν σε ισοϋψείς σκάλες για τις χρηστικές ανάγκες της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Το ατμοσφαιρικό σκηνικό του νησιού συμπληρώνεται από το χρώμα της θάλασσας του Αιγαίου, αλλά κι εκείνο της ποτισμένης από το άρωμα των αγριολούλουδων και των αρωματικών θάμνων. Σε πλήρη αρμονία με αυτόν τον τόπο, σχεδιάστηκαν οι δύο πέτρινες κατοικίες του συγκροτήματος «ΑΞΑΧΑΣ». Βρίσκονται στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει τον Πάνορμο με την Καλλονή, στην Έξω Μεριά της Τήνου.
Το φυσικό περιβάλλον πλήρες αντιστίξεων, ανάμεσα στην τραχύτητα του τόπου και την πλαστιμότητα του όγκου του τηνιακού σπιτιού. Ή της αγροικίας (καθικιού) δεν θα μπορούσε να σε αφήσει αδιάφορο, δεν θα μπορούσε να μην συμπεριληφθεί στη σχεδιαστική λογική σου .
ΤΟΠΟΘΕΣΙΑ ΣΥΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΑΞΑΧΑΣ
Το συγκρότημα των δύο πέτρινων κατοικιών «ΑΞΑΧΑΣ» βρίσκεται στην Έξω Μεριά της Τήνου. Πάνω στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει την περιοχή του Πανόρμου με την Καλλονή. Η θέση του απέχει 1 χιλιόμετρο από το χωριό Πλατειά, 2 χιλιόμετρα από τον Πύργο και 5 χιλιόμετρα από τον παραλιακό οικισμό του Πανόρμου.
Έξω Μεριά αποκαλείται το βορειοανατολικό τμήμα της Τήνου. Εκεί τα χωριά ξεπροβάλλουν σαν απρόσμενες λευκές παρουσίες στην αγκαλιά της πέτρας. Της σμιλεμένης από την πείσμονα ανθρώπινη ψυχή, μ’ έναν μυστικό εσωτερικό ρυθμό. Αυτός αναδύεται σαν φωτεινός κυματισμός στο διάβα του ανέμου.
ΜΕΛΕΤΗ ΚΑΤΟΙΚΙΩΝ
Στην κορυφή του ορεινού όγκου, στην πλαγιά του οποίου βρίσκονται οι κατοικίες, δεσπόζει, ντυμένο στα λευκά, το Μοναστήρι της Καταπολιανής των Υστερνίων.
Σ’αυτό πρέπει πρώτα να πέφτει η ματιά και στο γύρισμά της να ανακαλύπτει, απρόσμενα ίσως , τις πέτρινες παρουσίες των σπιτιών. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο που οι Τηνιακοί τα σπίτια που έκτιζαν μέσα στους οικισμούς τους έδιναν λευκό χρώμα. Από την άλλη σ’εκείνα που έκτιζαν έξω από αυτούς προτιμούσαν την εμφανή πέτρα. Μόνο τα ξωκλήσια ήταν λευκά, σαν περιστέρια πάνω στις απόμερες πλαγιές.
Ο προσανατολισμός των οικιών έγινε κατά τρόπο, ώστε να έχουν ανεμπόδιστη θέα προς τη θάλασσα και τον όρμο του Πανόρμου. Κλείνεται από τη νησίδα του Πλανήτη στην κορυφή, του οποίου ορθώνεται ακόμα ο ομώνυμος παλιός φάρος . Εσωτερικά των οικιών δημιουργούνται διαφορετικά καδραρίσματα θέας προς τους γύρω ορεινούς όγκους και τα χωριά Πλατειά και Μαρλάς και την θάλασσα
Οι κατοικίες χαρακτηρίζονται από αυστηρούς ορθογώνιους πέτρινους όγκους και συνθετικά αναπτύσσονται γραμμικά στον άξονα ανατολής-δύσης. Σαν συνέπεια του φυσικού ανάγλυφου και της υπάρχουσας ανεμπόδιστης θέας προς το πέλαγος.
Στο σχεδιασμό κυριαρχεί η λιτή μινιμαλιστική λογική, με τους όγκους να διασπώνται σε οριζόντιο και κατακόρυφο επίπεδο. Οι δύο κατοικίες απέχουν μεταξύ τους 3,5 μέτρα. Ωστόσο οι όγκοι τους ενοποιούνται με πέτρινο βόλτο μέσω κοινόχρηστου διαδρόμου. Δημιουργούν έτσι οπτικά ένα ενιαίο κτηριακό συγκρότημα.
Η χωροθέτηση των κατοικιών
Οι κατοικίες χωροθετούνται στο υψηλότερο σημείο του γηπέδου. Περικλείονται από εσωτερική οδοποιία που τα συνδέει με την κεντρική είσοδο του συγκροτήματος. Έτσι οι κατοικίες γίνονται προσπελάσιμες με αυτοκίνητο στο νότιο τμήμα τους που βρίσκονται οι κεντρικές είσοδοί τους.
Το πίσω μέρος των πέτρινων όγκων των σπιτιών είναι προφυλαγμένο από το βοριά και εκεί. Αναπτύσσονται μεγάλες βεράντες με πέργκολες, ώστε οι ένοικοι να έχουν άμεση επαφή με τα στοιχεία του φυσικού χώρου.
Ιδιαίτερη προσοχή, δόθηκε επίσης στην κατασκευή του κελύφους των σπιτιών. Κατά τρόπο ώστε να καλύπτει τις σύγχρονες ανάγκες ελαχιστοποίησης της ενεργειακής κατανάλωσης. Έτσι εξασφαλίζει στο εσωτερικό τους ένα άνετο μικροκλίμα. Λαμβάνοντας υπ’όψιν ότι ο σχιστόλιθος είναι αρκετά πορώδες υλικό και έλκει την υγρασία, κατασκευάσθηκε πέτρινος τοίχος δικέλυφος με καλή θερμομόνωση.
Φράγμα υδρατμών και εσωτερικά κατασκευάσθηκε δρομικός τοίχος από οπτόπλινθους. Μπορεί να σοβατισθεί, δημιουργώντας έτσι την εναλλαγή από το χρώμα της πέτρας εξωτερικά στο λευκό χρώμα εσωτερικά.
ΣΤΑ ΕΝΔΟΤΕΡΑ
Η κατοικία 1 αναπτύσσεται σε τρία επίπεδα. Αποτελείται από ισόγειο, πρώτο όροφο και υπόγειο. Στο ισόγειο, με εμβαδόν 100,76 τ.μ., αναπτύσσονται οι χώροι του καθιστικού, της κουζίνας, του W.C. καθώς και του ανεξάρτητου ξενώνα.
Από το καθιστικό, εσωτερική σκάλα οδηγεί στον πρώτο όροφο -εμβαδού 68,26 τ.μ., που αποτελείται από τρείς κοιτώνες και λουτρό. Τέλος, το υπόγειο, με εμβαδόν 68,26 τ.μ. περιλαμβάνει playroom, λουτρό και βοηθητικούς χώρους.
Η κατοικία 2 αναπτύσσεται σε δύο επίπεδα, αποτελούμενη από ισόγειο και υπόγειο. Στο ισόγειο εμβαδού 100,21 τ.μ., χωροθετούνται το καθιστικό, η κουζίνα, δύο υπνοδωμάτια και λουτρό. Στο υπόγειο –με εμβαδόν 143,60 τ.μ.- χωροθετούνται playroom, W.C., βοηθητικοί χώροι και ξενώνας, Ο ξενώνας αποτελείται από δύο υπνοδωμάτια και λουτρό.
Μελέτη-Επίβλεψη : Κωνσταντίνος Εισαγγελέας Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. και Κατασκευή : “ΑΝΕΓΕΡΣΙΣ” .