Ρακιζιό

Ρακιζιό : Αλχημείες από ρακί

Πολλοί θεωρούν το Σεπτέμβρη ως τον ιδανικό μήνα διακοπών. Αν λοιπόν, η αρχή του φθινοπώρου – ή αν θέλετε, το τέλος του καλοκαιριού – σας βρει στην Τήνο και ακούσετε να μιλάνε για το ρακιζιό, μη διστάσετε να…. σπεύσετε όπου το πετύχετε! Το ρακί θα κάνει τα υπόλοιπα…

Κάθε τόπος χαρακτηρίζεται από τις παραδόσεις του. Εκείνες τις παλιές συνήθειες που, παρά το πέρασμα των χρόνων, συνεχίζονται μέχρι και σήμερα. Η Τήνος είναι γεμάτη από τέτοιες παραδόσεις. Μία από αυτές που καλά βαστά εδώ και αιώνες, είναι και το ρακιζιό.  Κάθε Σεπτέμβρη, στις αρχές, το ρακί, ως το ποτό – σήμα κατατεθέν του νησιού, έχει την τιμητική του με τα νοικοκυριά να βγάζουν το ρακί όλης της χρονιάς που έρχεται.

Παλιά, ρακιζιό λεγόταν ο χώρος όπου παραγόταν το ποτό όμως πλέον, εννοούμε όλη τη διαδικασία παραγωγής αλλά και το γλέντι που τη συνοδεύει. Ειδικά στο χωριό Φαλατάδος, η αναβίωση του συγκεκριμένου εθίμου έχει πάρει διαστάσεις πανηγυριού∙ τα καζάνια στήνονται στην αυλή του δημοτικού σχολείου, τα όργανα κουρδίζονται, το πρώτο ζεστό ρακί μοιράζεται στους παρευρισκόμενους –Τηνιακούς και επισκέπτες –  και κάπως έτσι, το γλέντι ξεκινά σιγά σιγά.

Για τους Τηνιακούς, το ρακιζιό είναι πολλά περισσότερα από απλά η παρασκευή ενός ποτού, είναι μια ιεροτελεστία που διατηρείται αναλλοίωτη εδώ και αιώνες.

Εφόσον ολοκληρωθεί το μάζεμα και πάτημα των σταφυλιών, ο μούστος που προκύπτει ωριμάζει σε βαρέλια επί 15 ημέρες. Μην αφήνοντας τίποτα να πάει χαμένο, τα υπολείμματα των σταφυλιών καθώς και τα τσαμπιά τους χρησιμοποιούνται ως μαγιά κατά τη ζύμωση.

Όταν οι μέρες περάσουν και φτάσει η στιγμή της απόσταξης, στήνονται τα καζάνια (τα πιο ξακουστά ρακιζιά πραγματοποιούνται στο Φαλατάδο και στη Στενή όμως γενικά θα τα συναντήσετε σε πολλές περιοχές του νησιού) όπου στον πάτο τοποθετείται το επιλεγμένο βοτάνι (μάραθο, φασκόμηλο ή θυμάρι) και από πάνω ο μούστος και η μαγιά μαζί με νερό. Η φωτιά ανάβει και το «μυστήριο» αρχίζει… Ο ατμός που αναδίδεται περνά μέσα από ένα σωλήνα, υγροποιείται και κατόπιν στάζει σε δοχείο που έχουμε τοποθετήσει. Το πρώτο ρακί της χρονιάς είναι έτοιμο.

Ωστόσο, το «πρωτόρακο» είναι αρκετά δυνατό και πολλοί είναι εκείνοι που δεν μπορούν καν να το δοκιμάσουν. Προτιμούν να το χρησιμοποιούν για διαφορετικούς σκοπούς όπως για εντριβές. Υπάρχουν όμως και τα «δυνατά ποτήρια» που το θεωρούν καλύτερο και από νέκταρ. Μετά το πρώτο αυτό ρακί ακολουθεί και το κανονικό το οποίο μοιράζεται ώστε να δοκιμάσουν όλοι και η γιορτή να φτάσει στο απόγειο της…

foto ELENA