English 
Μια έκθεση αφιερωμένη στα 180 χρόνια από τη γέννησή του Νικολάου Γύζη. Έκθεση Νικόλαος Γύζης
Ο Νικόλαος Γύζης μια ξεχωριστή προσωπικότητα με εσωτερικές ανησυχίες, που συνδύαζε το ταλέντο με την εργατικότητα, κατάφερε να διαπρέψει και να είναι ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους του 19ου αιώνα. Με αφορμή τα εκατό ογδόντα χρόνια από τη γέννηση του σπουδαίου Έλληνα ζωγράφου παρουσιάζεται η επετειακή έκθεση ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ “Έζησα Ονειρευμένος”, στον Πύργο της Τήνου από το Πνευματικό Κέντρο Πανόρμου «Γιαννούλης Χαλεπάς».
Η διοργάνωση της έκθεσης είναι μια πρωτοβουλία της ζωγράφου Κωνσταντίνας Συλίκου και αποτελεί ένα μικρό ταξίδι στη ζωή και το έργο του Νικόλαου Γύζη, μέσα από μια ποικιλία εκθεμάτων: αρχειακό υλικό, βιογραφικά στοιχεία, φωτογραφίες, επιστολές, φωτογραφίες έργων, βιβλία, βίντεο. Η πατρίδα του είναι η Τήνος, κυκλαδονήσι, ανοικτή στους αιγαιοπελαγίτικους βοριάδες, με άσπρα και πράσινα μάρμαρα, αμέτρητα ξωκλήσια και περιστεριώνες και στο ενδοχώρατο Σκλαβοχώρι, όπου εκεί την 1η Μαρτίου του 1842 γεννήθηκε ο Νικόλαος Γύζης.
Έκθεση Νικόλαος Γύζης
Για τη σχέση του με τον τόπο καταγωγής του και αναφορά στις ρίζες του θα γράψει αργότερα σε ένα γράμμα του: «Εις εμέ θα ήρεσε, αφού θέλετε να σας πω την αλήθειαν, να ήμουν εις το Σκλαβοχωριό της Τήνου, να έβλεπα τα ίχνη επί των οποίων έπαιζα παιδί ων και να ξεκουραστώ από την αεικίνητον ευρωπαϊκή μηχανήν. Εκουράστηκα κι εγώ και επεθύμησα να καθίσω εις τις δροσοκαμάρες του χωριού μου, εκεί που ξεκουράζονται οι γέροντες». Σε ηλικία 8 ετών μετακόμισαν οικογενειακώς στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα στο Σχολείον των Τεχνών από το 1854 σε ηλικία 12 ετών και παρέμεινε μέχρι το 1863, όπου αποφοίτησε επίσημα. Κάθε χρόνο έπαιρνε το πρώτο βραβείο.
Το 1865 έλαβε υποτροφία από το Ιερό Ίδρυμα Ευαγγελιστρίας της Τήνου για σπουδές στην περίφημη Ακαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου, όπου σπούδασε και αφομοίωσε την τεχνική και τα διδάγματα του ακαδημαϊκού ρεαλισμού. Ο Γύζης αντιμετωπίζει την τέχνη με δέος και καταγράφει την αλήθεια του κόσμου. Με ταπεινότητα θα πει «την Ελλάδα δεν ημπορώ να την ζωγραφίσω τόσον ωραία ως την αισθάνομαι». Η ζωγραφική του κορυφώνεται τόσο στη δύναμη της σύνθεσης όσο και στη διαύγεια της χρωματικής της αρμονίας.
Η πορεία του μεγάλου καλλιτέχνη ανελίχθει ταχύτατα, κατακτώντας περίοπτη θέση στο πάνθεο των επιφανών δημιουργών και έδωσε ώθηση στην τέχνη της ζωγραφικής, κατ ΄αρχήν με ηθογραφικά θέματα, τα οποία εξέφραζαν το πνεύμα της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Μονάχου. Κατόπιν έχουμε σταδιακή μετατόπισήτου σε μια νέα φάση που εκπροσωπείται από αλληγορικές, συμβολικές συνθέσεις και θρησκευτικά οράματα με ελεύθερο πνεύμα, δύναμη και φως στα πιο ώριμα έργα του. Στην ύστερη φάση η τέχνη του είναι περισσότερο ποιητική και ιδεαλιστική, εμπνεόμενη συχνά από την ελληνική μυθολογία, με εμφανή την επίδραση του συμβολισμού και της αλληγορίας.
Η βαθιά θρησκευτικότητα είναι φανερή σε αρκετά έργα πριν το τέλος της ζωής του, όπου αφοσιωμένος στην αναζήτηση της γαλήνης και το χώρο των ιδεών, με πλέον χαρακτηριστικό έργο, τον πίνακα ¨Ιδού ο Νυμφίος έρχεται¨ (1895–1900). «Εγώ αισθάνομαι την θρησκείαν μόνον με αγάπη. Η Αγάπη είναι το έμβλημά της». Το 1880, ανακηρύχθηκε σε επίτιμο μέλος της Ακαδημίας Καλών Τεχνών του Μονάχου και το 1888 εκλέχθηκε τακτικός καθηγητής στην ίδια Σχολή. Θεωρείται από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του εικαστικού κινήματος
της «Σχολής του Μονάχου» και ένας από τους σημαντικότερους ζωγράφους του 19ου αιώνα. Το 1895, επισκέφθηκε για τελευταία φορά την Ελλάδα, την οποία ποτέ δεν ξέχασε και πάντα νοσταλγούσε.
Προσβεβλημένος από λευχαιμία, πέθανε στο Μόναχο στις αρχές του 1901. Λέγεται ότι τα τελευταία του λόγια ήταν: «Λοιπόν ας ελπίζωμεν και ας ζητούμεν να είμεθα εύθυμοι!». Η έκθεση θα λάβει μέρος στον Πύργο της Τήνου, στην αίθουσα Τέχνης «Ν. Γαΐτης» και το αρχειακό υλικό της έκθεσης θα πλαισιωθεί με τρία έργα της Κωνσταντίνας Συλίκου τα οποία είναι εμπνευσμένα από το βιβλίο «Επιστολές του Νικολάου Γύζη, με επιμέλεια Γεωργίου Δροσίνη» : ¨Προσωπογραφία Νικολάου Γύζη¨, 70χ50 εκ., μικτή τεχνική. ¨Σπάρτος¨, 70Χ25εκ., μικτή τεχνική. Έγραφε: «…όλα τα άνθη που μου στείλατε μου άρεσαν, ο σπάρτος όμως με επανέφερε εις την παιδική μου ηλικίαν».
¨Τριανταφυλλιά¨,40χ40 εκ., μικτή τεχνική. Έγραφε :«Επήγα …. στην έκθεση των Ανθέων, η οποία ήνοιξε σήμερον. Αρκετά λουλούδια και πολλά ωραία μεταξύ, προ πάντων καμέλιες. Αλλ΄ είναι όλα τεχνητά μεγαλωμένα και γι΄ αυτό δεν μ΄αρέσουν. Προτιμώ μια απριλιάτικη τριανταφυλλιά των Αθηνών απ΄ όλα αυτά…» Η Κωνσταντίνα Συλίκου, αναπνέοντας τον ίδιο τηνιακό αέρα λόγω καταγωγής, σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας στα εργαστήρια του Ι. Μόραλη και του Δ. Μυταρά, καθώς και σκηνογραφία με τον Β. Βασιλειάδη, όπου αποφοίτησε με άριστα.
Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Λονδίνο στο Central Saint Martin’s College of Art. Κατόπιν σπούδασε Θεολογία στο Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (πράγμα που την έφερε πιο κοντά στο πνεύμα και τον ιδεαλισμό που αποπνέει το έργο του Νικολάου Γύζη. Η έκθεση ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΥΖΗΣ ¨ Έζησα ονειρευόμενος¨ αποτελεί πρόταση του “Συλλόγου Βεναρδιανών Τήνου” και οργανώνεται υπό την αιγίδα του “Πνευματικού Κέντρου Πανόρμου – Γιαννούλης Χαλεπάς”. Έκθεση Νικόλαος Γύζης.
Διάρκεια έκθεσης: 28 Ιουλίου έως 22 Αυγούστου 2022
Εγκαίνια : Πέμπτη 28 Ιουλίου 2022
Εκθεσιακός χώρος: Αίθουσα Τέχνης «Ν. Γαΐτης», Πύργος Τήνου
Επιμέλεια έκθεσης: Κωνσταντίνα Συλίκου, Ειρήνη Τσακίρη
