Η Χώρα του Αγίου Νικολάου στα τέλη του 18ου Αιώνα…

 Τήνος

Τον 18^ο αιώνα, των αιώνα των Φώτων, το κλίμα της περιηγητικής φιλολογίας αλλάζει κάτω από την επίδραση του αρχαιολατρικού πνεύματος, αλλά και του κλίματος του ορθού λόγου που προοδευτικά εκπαραθύρωσε τον μύθο. Η αυστηρή, αντικειμενική περιγραφή έγινε πλέον κανόνας και τα τεκμήρια της εποχής αποκτούν αξιοπιστία. Ένας από τους περιηγητές που μας κληρονόμησε ρεαλιστικές περιγραφές ήταν και ο Thomas Hope.

O Hope (1769 – 1831) περιηγήθηκε το χώρο της Ανατολής και μας άφησε εξαιρετικά σχέδια. Βρέθηκε εκεί δυο φορές, κατά το grand tour (1787 – 95) και στα τέλη του 1799 (Πελοπόννησο). Ένα μέρος των σχεδίων του αποκτήθηκε από το Μουσείο Μπενάκη και το 1985 εκδόθηκαν σε μια θαυμάσια, επιμελημένη έκδοση από τον εκδοτικό οίκο «Μέλισσα» με τον τίτλο: «Εικόνες από την Ελλάδα του 18ου αιώνα».

Από το σύνολο αυτό ξεχωριστή θέση κατέχουν οι εικόνες της Τήνου. Κάνει εντύπωση η ακρίβεια των σχεδίων. Ο Hope μας προσφέρει δύο απόψεις της Χώρας του Αγίου Νικολάου (τη μία και σε γραμμικό σχέδιο) και έναν περιστεριώνα (γραμμικό και σχέδιο). Τα σχέδια έχουν ζωγραφιστεί με σέπια και είναι ιδιαίτερα όμορφα. Ο οικισμός είναι ήδη σχηματισμένος στα τέλη του 18ου αιώνα.

Μπορεί  κανείς να τα θαυμάσει και, κυρίως, να μπει στον πειρασμό να ταυτίσει τα σχέδια με κάποια σημερινά κτίρια (ναούς, κ.λπ.). Ταυτόχρονα, όμως, τα σχέδια του Hope αποτελούν και πολύτιμα τεκμήρια για την ιστορική έρευνα,

Να, λοιπόν, δυο λόγοι αρκετοί για να αποσπάσουν το ενδιαφέρον μας.